Er was een tijd (oma vertelt) dat we niet naar fascistische landen als (Franco) Spanje, (Salazar) Portugal en uiteraard racistisch Zuid Afrika gingen. We persten geen Afrikaan uit (Outspan-sinaasappels) en stonden zelfs eendrachtig achter Israël. ‘We’ sloeg toen nog op ons zelf, de naoorlogse generatie jongeren en niet op de regering. De tijden lijken veranderd: intussen reist iedereen naar vakantiebestemmingen in landen met de meest ondemocratische, milieuvervuilende en mensenrechten schendende regimes om later ongegeneerd de vakantiebeelden op Facebook te zetten.
Nu zijn ‘we’ (goedkoop en makkelijk) collectief boos over onze overheid die zich zo principeloos opstelt waar het de Olympische Spelen in het Russische Sotschi betreft… Eerst was het China: moesten de spelers wel gaan? Ja natuurlijk: waren de Spelen immers niet in de 19e eeuw juist als verbroedering teruggehaald uit de oudheid? Maar moesten ‘wij’ (regering) wel gaan? Na veel gewik en geweeg was het akkoord, mits er een ‘statement’ zou worden gemaakt. Waar dat uit moest bestaan, bleef onduidelijk. Nu dus Rusland, en uiteraard zullen ‘wij’ gaan, net zoals die andere ‘wij’, de zakenlui en vakantiegangers daar zonder problemen heen reizen: zo interessant! En zo goedkoop!
Wat maakt Rusland zo extra kwalijk dat een aantal grootmachten het af laat weten? De houding jegens homoseksualiteit wordt aangevoerd als discriminatie van minderheden en inderdaad zou dat voor Nederland, op dat gebied vooruitlopend in de wereld, een reden kunnen zijn. Toch denk ik dat het voor een aantal andere machthebbers anders ligt, vooral de meest toonaangevende: zij moesten nog niet zo lang geleden president Poetin gelijk geven waar het zijn houding jegens Syrië betrof – inderdaad waren de acties tegen opstandelingen niet zo volks als eerst gedacht, maar door buitenlandse anti-westerse groeperingen geïnfiltreerde en uiteindelijk overgenomen strijdkrachten geleid en dat kan een gevoelige plek hebben opgeleverd. Blijft de homohaat als reden. Kun je een overheid dwingen homoseksualiteit als normaal in wet- en regelgeving op te nemen terwijl het in het volk nog lang niet als ‘gewoon’ geaccepteerd wordt? Het volkse ‘wij’ tegenover het ‘wij’ van de overheid?
Ook in het Franse dorp waar ik woon, kent men de term homoseksualiteit alleen als pedofilie – vandaar de acties tegen erkenning van het homohuwelijk waar automatisch het recht van adoptie aan gekoppeld werd. Eigenlijk niets tegen het huwelijk, maar de kinderen! Was er in Nederland ook niet een zaak van kindermisbruik door homo’s? vraagt men, doelend op Robert M. Daar had ik ook zo gauw geen goed antwoord op en ik vermoed dat de discussie in Rusland ook zo gaat. ‘Wij’, de burgers, zouden daar meer begrip voor moeten hebben en ons richten op betere informatie alvorens met onze betweterige halsstarrigheid een heel volk tegen ons in te nemen. Daarin zouden ‘wij’ als overheid best het voortouw kunnen nemen; het zal misschien niet in één generatie lukken bij mensen die al zoveel over zich heen hebben gekregen sinds de opening naar het westen, maar met deze Spelen is de discussie intussen wel degelijk begonnen. Nu zijn de Russische ‘wij’, de burgers aan zet. Het zijn goede schakers, ze komen er wel uit. Ook bij ons heeft het lang geduurd (nog tot de jaren ’70 was homoseksualiteit strafbaar).